Gebelik ve Hipertansiyon

Gebelik ve hipertansiyon; Gebelikte görülen hipertansif bozukluklar kanamalar ve enfeksiyonlar ile birlikte anne sağlığını önemli ölçüde etkileyen durumlardır. Gebeliklerin yaklaşık %3.7’de gebelik hipertansiyonu görülmektedir.

Gebe bir kadında hipertansiyon çeşitli şekillerde karşımıza çıkmaktadır;

• Gebelik hipertansiyonu (Gestasyonel hipertansiyon, geçici hipertansiyon)
• Preeklampsi
• Eklampsi
• Kronik hipertansiyon üzerinde preeklampsi
• Kronik hipertansiyon

Hipertansiyon Tanısı

Hipertansiyon tanısı dinlenme anında ölçülen tansiyonunun sistolik (büyük) tansiyonun 140 mmHG ve daha yüksek olması, diastolik (küçük) tansiyonun ise 90 mmHg ve üzerinde olması olarak tanımlanmaktadır. Gebelik öncesine göre sistolik kan basıncının 30 mmHg, diastolik kan basıncının 15 mmHg dan fazla artması hipertansiyon tanısında artık kullanılmamaktadır.

Gebelik Hipertansiyonu

Gebelik ya da gestasyonel hipertansiyon, tansiyonun ilk kez gebelik sırasında 140/90 mm Hg ve üzerinde olacak şekilde olması, idrarda protein olmaması ve doğum sonra 3 aydan içinde normale dönmesi ile tanı konulan bir durumdur. Kesin tanı için doğum sonrası 3 ay geçmesi gerekir. Hastada baş ağrısı, mide ağrısı, trombositopeni ve proteinüri gibi preeklamsi bulguları yoktur.

Bu gebeliklerde de anne ve bebek için risk artışı söz konusudur. Eklamptik nöbetlerin %10’u belirgin proteinürisi olmayan gebelerden gelişmektedir. Proteinüri hipertansif hastalığın kötüleştiğinin bir belirtisidir ve proteinüri belirgin olur ve sürekli olursa anne ve bebek açısından risk daha da artar.

Preeklampsi

Preeklampsi gebeliğe özgü bir sendromdur. Preeklampsi tanısı için en az iki kriter gereklidir.

1.Hipertansiyon

20 inci gebelik haftasından sonra tansiyonun 140/90 mmHg ve üzerinde olması

2. Proteinüri (İdrarda protein olması)

İdrarda protein miktarının 24 saatte 300 mg ve üzerinde olması ya da rastgele idrar tetkikinde 30 mg/dl (1+) olması gerekir. İdrarda protein miktarı gün içinde değişiklik gösterdiği için 24 saatlik idrarda proteinüri bakmak daha anlamlıdır.

Preeklampsi hafif ve şiddetli olarak iki şekilde ortaya çıkar.

Hafif Preeklampsi

• Sadece hipertansiyon ve hafif proteinüri (24 saatte 300 mg)

Şiddetli Proteinüri

•       Tansiyonun 160/110 mmHg ve üzerinde olması
•       Proteinürinin 24 saatlik idrarda 2 g ve üzerinde ya da 2+ olması
•       Serum kreatinin seviyesinin 1.2 mg/dl üzerinde olması (önceden artışına bakmaksızın)
•       Trombosit sayısının 100.000/mm³ altında olması
•       Mikroanjiyopatik hemoliz (LDH seviyelerinin artması)
•       ALT ve AST seviyelerinin artması
•       Sürekli olan baş ağrısı, serebral ve görme ile ilgili bozukluklar
•       Sürekli mide bölgesinde ağrı