Serviks (Rahim Ağzı) Kanseri

2018 istatistiklerine göre dünyada kadınlarda dördüncü sıklıkta görülen bir kanser olup, her yıl dünyada yaklaşık 600 bin kadın serviks kanserine tanı konmaktadır ve yarısından fazlası ise bu hastalıktan kaybedilmektedir.

Serviks kanserinin nedenleri

Serviks kanserinin nedeni Human papillomavirus (HPV) dür. Ancak HPV enfeksiyonu kanser geliştirmek için yeterli olmaz. Enfeksiyonun kalıcı olması ve kolaylaştırıcı başka faktörlerinde devreye girmesi gerekir. Bu faktörler sigara, bağışıklık sisteminin bozukluğu, doğum kontrol hapları ve başka enfeksiyonların da varlığı gereklidir. HPV enfeksiyonu olan kadınların yaklaşık %15’inde hastalık gelişir.

Serviks kanseri gelişimi

Serviks kanseri kısa sürede gelişmez. Öncesinde yüzeyel hastalık gelişir. Bu yüzeydeki hastalığa CIN (cervikal intraepitelyal neoplazi) denir. CIN’ler CIN 1, CIN 2 ve CIN 3 olarak sınıflandırılır. Bu hastalığın şiddetine göredir. CIN 1’lerin çoğu geçicidir, CIN 2 ve 3 daha ileri lezyonlar olup CIN 3 10 yıl içinde %30-50 oranında kansere ilerleyebilir.

Serviks Kanseri İçin Riskli Kadınlar Ve Kanserin Nedenleri

Serviks kanseri taraması

Tarama yöntemi iki tanedir. Simir (smear) ve HPV testi.

Simir testi: Yaklaşık 80 yıldan beri serviks kanseri taramasında smear testi kullanılmıştır ve halen kullanılmaktadır. Simir serviksden sürüntü alınarak yapılan ve hücreleri inceleyerek yorum yapılan bir testtir. 21 yaşından itibaren 3 yılda bir 65 yaşına kadar yapılır.

 

HPV testi: Simir testinin yanılma oranının fazla olması, inceleme için patolog gerektirmesi ve maliyetli olması nedeni ile son yıllarda HPV testleri ön plana geçmiştir. Simir testine göre tanısal gücü daha fazladır. Genel uygulama 30 yaşında başlar ve negatif ise 5 yıllık aralarla 65 yaşına kadar yapılmaktadır.

Simir ve HPV testi birlikte de yapılabilir.

CIN nedir?

CIN, (Cervical Intraepitelyal Neoplazi) serviks kanseri öncesinde gelişen yüzeyel bir hastalık hali olup CIN 1, CIN 2 ve CIN 3 diye sınıflandırılır. Son yıllarda CIN 1 düşük dereceli lezyonlar (LSIL), CIN 2 ve 3 ise yüksek dereceli lezyonlar (HSIL) olarak da isimlendirilir. CIN 1 olgularının çoğu geçici olup %1 oranında kansere ilerlerken CIN 2 %5 civarında, CIN 3 ise %30-50 oranında kansere ilerleyebilir. Kansere ilerleme süreci ise yıllar almaktadır.

 

Serviks kanseri için riskli kadınlar

  • Erken yaşta (14-15 yaşlarında) başlayan cinsel ilişki
  • Çok eşlilik
  • Riskli kişilerle cinsel temas (çok eşli erkeklerle, uyuşturucu kullananlar ve seks işçileri ile cinsel temas)
  • Klamidya enfeksiyonu varlığı
  • Sigara
  • Bağışıklık sisteminin yetersizliği ya da bozukluğu
  • Uzun süre doğum kontrol hapları kullanımı

1. Serviks kanseri belirtileri

Erken evre olgularda herhangi bir belirti olmayabilir. Eğer tümör görünür hale gelmişse genellikle ilişki sonrası kanama, et suyu şeklinde kanamalar veya kötü kokulu akıntılar olabilir.

2. Serviks kanseri tanısı

Kanser tanısı biyopsi ile konur. Serviksde yani rahim ağzında görünür bir lezyon varsa buradan direkt biyopsi ile tanı konulabilir. Ya da tarama sonucu pozitif çıkan olgularda kolposkopik değerlendirme sonucu alınan biyopsi ile tanı konulabilir.

3. Serviks kanseri tedavisi

Serviks kanserinin doğru tedavisi için kanserin yaygınlığının doğru olarak saptanması gerekir. Bunun için klinik muayeneler, MR gibi görüntüleme yöntemeleri ve cerrahi kullanılmaktadır. Erken evre olgularda genellikle ameliyat ile rahim alınması (histerektomi) genç hasta ise sadece rahim ağzının çıkarılması (konizasyon ya da trakelektomi) ve lenf nodlarının değerlendirilmesi ile yapılır. Serviks dışına çıkmış olan olgular ise genellikle radyoterapi ile tedavi edilmektedir.

Cerrahi tedavide açık ya da laparoskopik veya robotik teknikler kullanılabilir.